Friday, August 7, 2009

Ka chhui phak lo!!!

Mim ang pianga khawvel eng ka hmuh ve na kha a lo rei ta viau mai, mite angin kum 20 ka nih khan fa lo nei ta ila, ka fa pawh kum 10 lai chu a ni tawh ang. Khai... kum ka sawi leh ta.

Chutia him dam taka piang ve ta chu thing delh loh, lung delh loh ka lo seilian ve zel a, nu leh pa-te hnathawh avangin hmun hrang hrangah kan awm kual nasa khawp a, thian bulbal leh thian nghet pawh nei thei lo-in Zawhte no nei ang maiin kan insuan reng a, ka khawvel chu ka hmang kual khawp mai. Ka pianna chu Zobawk (Lunglei bul) a ni a, hmun hrang hrangah ka mur a ni deuh ber mai. He ka murna hmun hrang hrangah hian mihring dang ang bawkin mi chi hrang hrang ka hmu-in ka tawng ve bawk.

Tichuan, kum engemaw chen chu Khawvel-ah chuan ka ping pei kual vel a, a changin ka lawm a, a changin ka lungngai thin.

B.Com kan zir laiin Business Mathematics-ah theory in Computer hi tlem azawng kan zir a, ka thiam lo nasa mai, khata kan zir a ka la hriat reng awm chhun chu Arithmetic Logic Unit (ALU) tih leh Central Processing Unit (CPU) tih hi a ni a, a bak chu kan zirlai kha ka tangkaipui tak pawh ka hre lo. Khatih lai khan practical phei chu kan khawih miah lo.

Engemaw chen hnu-ah hnathawhna avangin Computer ka hnimhnai ve tan a, tunlai angin Computer zirna a la tam lo, tin zirna hun pawh kan nei lem lo, hnathawhna ah khan kan pu-in tlem azawng a hman dan kha min hrilh a, zo tawng a thiam lo em em zui, Mouse te kha ka vuan de de a, min han zirtir ve chuan mouse kha nghet deuhin hum rawh, a pawi lo, te a ti, hum dan tawk thiam a har ngei mai. Zawite-a ka tawlh de de amaw ka tih pawh-in a cursor kha a tawlh zut zut zel mai si, a chang-in khawiah nge a awm ka hmu mai lo thin, mouse hman mawlh mai kha a har thin ngei mai, chutih rualin short cut key ka la hre der bawk si lo. Account lama thawk kan ni bawk a, Exel ka zir hmasa ber a, ka buai thei hle. A chang lahin hriat loh laiin scroll bar lo hmet palh, hla tawkah a lo in scroll, ka hnathawh lai zawng zawng bo ta emaw tiin ka buai thin, Pu-te ko chul zel, an han scroll let leh a, buaithlak thei mep mep, tun hnu-a hetianga buai ka hmuh hian ka in hrechhuak thin. Buaina kha a ho thei teh e, a ho tih lah kan hre der si lo.

He khawl ropui tak hi mite chuan Computer World tiin an lo vuah dim diam tawh a, he Khawvel thar hmang hian thil ropui tak tak an ti a, hna ropui tak tak an thawk a, khawvel pawh tichhe thei khawp hiala hlauhawm nia sawi Nuclear Bomb te Atom bomb siam nante an lo hmang a, a va lo ropui tak em. Kei pawhin ka Khawvel Pahnihna ka ti ve mai.

Chutiang chuan mahni-in ka han arkhawthimdai chho ve nawk nawk a, risk lah ka risk hnem. Tun thleng hian zirna tak tak chu ka la nei ta chuang lo a, a tha lo ang reng khawp mai, nitin hriat belh tur a awm zel a, han luhchilh laklawh chuan a lo nuam khawp mai he khawvel hi. A ropui a, thil engkim mai ti thei hialin an sawi thin reng bawk a. Engkim mai hi a awm a, kut zungtangin hmehna tereuhte kan hmet a, khawvel dang dangah kan pakai zung zung mai chu a ni si a. He ka Khawvel Pahnihna ka hmelhriat tirh hi chuan a tangkaina tur angin ka la hmang thiam tak tak lo hle, tunah erawh kan hna tinreng thawh nan kan hmang ta mai chu a ni si a.

1998/9 vel bawr chho khan an han sawi hlauhawm khawp a, Khawvel a tawp dawn, Computer pawhin kum 2000 bak a hmu tawh lo an han ti chu awmhmunah kan lo thaw ve kawih kawih a, 2000 kum te kha nghahhlelh vang ni hauh lo khan tlumtea thlir takin kan thlir a nih kha, khawvel a tawp mai ring kha an tam em alawm.

Thenkhat lahin Computer ngei chu Sakawlh ang hialin an lo chhuah bawk. Nimahsela, a hriaten an han hrilhfiah a, computer-a date te chu an programme tha ang a, a awm leh mai dawn a ni an ti a, khawvel pawh chu tawp ta hlei lo, a kal ngaiin a kal buk buk reng a, a chhunga cheng te hian kan tlinlo a, nitin kan invui liam reng zawk chu a ni si a. Sakawlh tih pawh hi Ramsa hlauhawm, ki deuh ber bur, meng sen rem rum hmuh-a hmuh kan tum lai hian keimahni theuhah hian he sakawlh hi a awm zawk a ni lo maw, nitin hian he sakawlh kan chhunga awm hian min bei reng thin zawk a ni lo’m ni?

Chutiang chuan kum 2000 hnu lam te chu Computer chuan a lo la hmu thei nasa mai, a siamtute siam ang ang kha computer hmuh dan chu a ni mai a, a Khawl-a ai mah chuan a siamtu leh thununtu chu he mihring thluak tho hi a lo ni zawk si. Chu mihring ngei chu Pathianin duh taka a siamte kan la ni leh nghal, heng zawng zawng siamtu Pathian chu eng ang fakau-a ropui nge ni ang tih hi chhut chhuah rual a lo ni lo e…

I thiltih makte hi ka ngaihtuah chang hian
Hriatna famkim neitu thil tih a ni
Mihring finna chuan a hre zo dawn lo
A rilzia ka chhui phak lo.

18 comments:

  1. Hotunu, a bul tanna khi "Mima ang pianga...." , mim rah chu a phir theih a, in ang, hmunkhat emaw sawina ani ber. "Mim ang kan piang hmun ta si lo" tih hla pawh kan neih kha. Mahni chauh chuan mim ang a pian theih loh... :P

    Mouse he he... ka u pawh office atang khan zir tur khan an lo thawn chhuak ve ngei a. "Mouse hi dawhkan hian a daih thei lo reng reng" a ti. Mouse hi lo hnuk per per thin niawm tak ani.

    Kei chu ka harh lutuk a, computer te hi khawih chi ka nia. Khawih tawp theih loh ang chi hi. Ka zir bik miah lo. Ka khawih ka khawih a, a thar a lo chhuak zel a. Ka ning hlei thei lo a nih ber hi maw! Ka khawih ka khawih mai hei! ha ha ha

    ReplyDelete
  2. Keini ang men hun chhung tam zawk computer hmaa hmang thin tan chuan i thil post chu a lawmawm kher mai! Computer hi thil tha a ni, thiam vek chi. :-)

    Mouse control te chu a buai theih khawp ang chu, mi chanchin nuihzatthlak deuh deeuh pawh ka hre nual. Kan u pakhat pawhin an inleng pitar kha, ka lo x-ray ang che, computer hian a ti a. Ani lah chuan a awih ve mai bawk a, mouse khan an han in scan kual ta vel a. a hnuah MSpaint hian anglo zetin ruhro lem a ziah sak a, an in print chhuah sak ve thlap tho nia.!!

    Computer hi an sawi sakawlh thei khawp mai. Mi ropui tak pakhat, mizo te pawhin kan ngaihsan em em pakhat chuan www hi 666 tihna mai a ni e, a ti a. tak tak ni maw?

    ReplyDelete
  3. Computer, Aw Computer, i thain i va tangkai tak em! Ka fate ka tih thin ang deuhin, "Kha leh chen i tel lo khan engtin nge ka lo awm theih le!" ka'n ti ang che nge.

    ReplyDelete
  4. Ngaihnawm leh pek hle mai, Captain :-)

    Ti zawng hian ka ngaihtuah a. Computer lam thil leh a bungrua ho hi Mizo tawng hian dah / let dawn ta ila ahar awm ngawtin ka hria. Mouse te hi, a sazu ka ti mai dawn em niang :-)

    ReplyDelete
  5. A tawp a i conclude dan khi i va thiam em. Relate tha khawp mai hotunu nge nge.

    ReplyDelete
  6. Captain;O my Captain, iva ziak thiam kher ve e, keipawh maw computer ka neih tirh hian Mouse hi vawikhat mah kala khawih bik hleinem,mahse ka eizawnna peng khat a tellova ka awm theih loh alo nita rengmai.

    ReplyDelete
  7. Nu pakhat chuan huaisen takin 'computer hi sakawlh ngei chu a lo ni e' a lo ti ve bai bai a. A chhan an han zawh chuan cd write nan a kan hman thin software NERO kha a lo hmu ve ngei chu niin. Kristian te suattu Nero = sakawlh. Awm ang ve tho mai :)

    Keipoh ka pa in computer a lei khan a taka ka vawikhat hmuhna. Zirna engmah ka nei bik lo. Shut down dan takngial pawh kan thiam lo. Kan risk pawp pawp a kan thiam ve zel chu a nih hi.

    ReplyDelete
  8. Computer lam siam chhuak tute hi sense of humour an nei in ka hria,'Nero burning ROM' tih ka hmuh apiang in Nero an a tingtang tum chunga Rome kang an thlir vel hi ka mitthla in ka hmu ziah.Nero Burning Rome!

    ReplyDelete
  9. Khawlthluaknei han hman tir dawn meuh chuan Bengali pachal deuh deuh pawh an inrin tawk loh vangin kan intibuai fo asin. Switch hmeh dan atangin training kan pe tan reng bawka, kum 6 lai hei ani tawha mahse a harsat dan chu a ngai reng mai...Huisssss...

    ReplyDelete
  10. @VaiVa - Chutia mi? Mim ang piang tih hi ka lo Chemchhe len ve vak vak mai asin.. hehehe Ka ziah khi chu a nih ang ang khian min lo pawmpui ve phawt mai teh... i han sawi takah chuan a dik khawp mai.

    @Joseph L - I U thiltih dan chu ka lawm zawng tak, pitar bum tur la zawn ve tur anih chu... hahaha

    @Thiama - Dik chiah, a tello hian kha chen engtinnge maw kan lo awm ni...!!!

    @Sekibuhchhuak - I ti lawmawm e. Mouse lehlinna chu a nice chiah lo hle mai, in ram lam kha hming phuah an hnehsawh a ni lo'm ni, engtinnge anni khan an sawi le?

    @illusionaire - chuti maw, i ti lawmawm. Hotuten in han sawi hi chuan lo lawm ve em em ila ni mai e..

    @luliana - risk-ah hian kan sang tlang khawp a nih hi ti raw...

    @dr_feelgood - i sawi takah chuan ni e, Qua Vadis min hriat chhuahtir rum rum mai ka ti.. Nero Burning Rome...

    ReplyDelete
  11. haha "Computer in kum 2000 bak hmu theilo", 'Computer sakawlh" tih te ka han chhiar chu, thil hlui tam tak min ti hre chhuak e. Computer hi ka khawih ve ta nual mai, a rem khawm, siam etc..mahse i sawi ang deuhin in zirna mumal ka nei miahlo. Risk factor a sang a. VAi te khat pawh zirlo chuan website siamna ah ka tel e te chu kan ti ang hel hawl a. Lo en ve teh pucollege.in tih a ni e

    ReplyDelete
  12. Computer/calculator te hi fing viauvin kan hria a, mahse, belh leh paih bak a thiam der si lo.

    Kei chuan 2x5 chu 10 ka ti nghal mai. ani chuan 2+2+2+2+2=10 a ti ve chauh. Chutiang zel chuan sem tur pawhin a paih char char tho.

    'A chanve chanve pawh an hril seng lo' tih hla ang mai khan, heng khawl thluak neite hi mihring thluak, Pathian design atanga an tlem azawng an copy ve mai chauh a ni e.

    ReplyDelete
  13. Ngaihnawm leh pek e. Nangni 'hul' inti ve hi chuan kar tin hian ngaihnawm deuh deuh in ziak a!

    He computer nena kan intawndan hi ziak theuh ila, a ngaihnawm hlawm ngawtin ka ring. I sawi ang hian, alo tangkai em a ni ber mai e!!

    ReplyDelete
  14. @Thaiboy - Ziak thiam min ti chu ka va lawm kher ve e... I Sangha dil chu ka rawn sah dawn ania, lo inring nasa rawh khai!!!

    @chhangte_ll - Bengali pachal meuh chuan switch hmeh dan tal chu hriat awm tak a ni asin mawle... zir tur a tam dawn a nih chu...

    @Vana - Nia, hringnun hrim hrim mai hi RISK chu a lo ni e. PU College chu lung a va ti leng ve, he college atang hian ka graduate a nia aw..!!!

    @Fela - Nia, khawl thluak nei pawh a thununtu chu Mihring thluak tho a lo ni e ti raw..

    @Zaia - Ka hul hiau alawm, in zarah eng eng emaw kan han thaikawi ve mai mai a nih hi... Lo hal kang tha lo ang maiin a chung pawh a hawl fai zo lo ang.. lolz

    ReplyDelete
  15. Kan thianpa pakhat computer nei thar pawh kaihhruaina bu chi hrang hrang nen a inzir a. "Press any key" tiha "any key" te kha a keyboard-ah a lo zawng ngat ngat pek a! Ani leh keini ang 'technologically challenged' tan chuan hetiang khawl ropui hi ba sa ngam ngawt chi pawh a lo ni lo. Chu chu thuhran, a siam chhuaktu mihring thluak Pathianin a lo 'programmed' dan te phei hi chu ni e, a sang em a, kan hre phak lo a ni e...

    ReplyDelete
  16. @Faka - Any key zawn chu a buaithlak awm hle tak mai. Kan hre lo viau emaw tih pawh hian keini aia buai hi chu an lo awm ve zel a, hre viau emaw intih pawhin keini aia hria leh thiam an awm zel bawk a...

    ReplyDelete
  17. Ziak ngaihnawm leh hle mai...thuziak lamah hi chuan "Ka hul" tih tur pawh ka nei ta lo law law ..he he.Hul tak ka ni e...

    ReplyDelete
  18. @Zovala - ngaihnawm tak meuh maw? Nang chu hul mah la, thlalak i nei nalh thei thung alawm...

    ReplyDelete

Followers