Nghilh loh Zuapa

17 March 1993, tlailam dar 5 vel a ni a, chaw kan ei tawh na-a khua a la thim lo deuh. Matric exam lai kan nih avangin ka U nen chuan khumah bawhzal mai mai pahin lehkha kan chhiar a, ni hnih kan exam tawh a, Mizo leh English, a tuk chu Physics kan exam ni tur a ni.

Chutia lehkha kan zir mawlh mawlh lai chuan Officer pathum hi an rawn lut hlawl mai a, ni danga rawn chuangkai ngai lemlo an nih avangin kan lo chiauau vat a, eng eng emaw an sawi luam hnu chuan an rawn kal chhan tak chu an sawi ta a. “I pa a bial fang haw lam Scooter-in an accident a, a na hle mai a..” an ti a, Damdawiinah an hruai ang a, biak theih lohin a awm ni turah ka dah nghal mai a. nimahsela an sawi tlang ta law law a, “An tlukna hmunah a thi nghal a ni” tih an sawi chu ka mang hriat riau ruai chauh a ni tawh.

Ka pa kha khatih lai khan Divisional Officer-in Midland Division-ah a awm a, bial fangin Sesawng leh CTI lamah an kal a, a haw lam chu Thingsulthliah-ah te chawl phei zelin Chhingchhip daiah an accident ta a lo ni. Zah pawh dawn lo-in kan tap nghal rawih rawih a, chutia thawklehkhata tap thawm awm ta chu thenawm khawveng an lo lut nghal vat a, kar lo-ah mipui chu an rawn awm ta sup sup mai a, thiante ho pawh an lokal a, keini unau chu tumah chiauau thei dinhmunah pawh ding loin kan tap reng ringawt a. Tichuan, a zan azana Aizawl pan tur chuan kan inbuatsaih a..

Tu te emaw hian Motor an lo buatsaih a, Ka Nutei ho-in Major N Thanga nen kan unau chuan zan Dar 9 velah Aizawl lam panin kan chho ta a ni.

Ka Pa ruang pawh chu an awmna Serchhip, Chhiahtlangah an phur phei a, chuta tang chuan YMA ho chuan "Khawiah nge a ruang hi dah I duh, I duhna hmun hmunah kan dahsak ang che" tiin ka nu chu an hrilh a. Ka Nu tan pawh thutlukna siam a har ngawt mai.
Aizawl Chaltlangah Kan pu-te an awm a, Chaltlanga a lu nghah mai ka duh e a ti a, tichuan a zana zan bawk chuan an rawn phur thla ta a. Keini Kolasib atangin kan chho a, anni Chhiahtlang atangin an rawn chhuk bawk a ni.

Chaltlang chu zanlai-ah kan thleng a, Ka pu-te inah chuan YMA an lo thu khat hmur mai a, ruang nghak mai an ni na-a an lo zai thup thup mai a, tu emawni hian An fate Kolasib atangin an lo thleng tih hi a sawi lawng lawng a, tichuan Ka Pa chu a lo la thleng ve lo bawk a, inhnuai lamah chawl hahdam turin min hruai thla a, Mu chawl ula, an lo thlenah kan kaitho dawn che u nia an ti a. Kan mu ta a, mahse ka muhil lo.

Inchungah chuan YMA chu an zai thup thup a, Sual thimah hian kan vakvai rei tawh lo ang tih leh Hla taka khaw dur leh ruahpui sur tih chu an hla sak ka la hriat reng ani, an zai thiam em em mai. Mu meng kar chung chuan ka ngaithla reng a, ka nu-te lah chu kalkawnga khaw tin deuhthaw chu an bialte an ni a, an lo hmuah hlawm avangin an lo thleng har em em mai. Zing lam dar 4 velah chuan an rawn thleng ta a, Ka pa ruang dai tawh chu kuang atang chuan an phawrh a, ka lung hi a awi mawlh lo. kan tap chel chul a, sawi tur a vang kher mai, ka nu ngei pawh chuan “Mate.,Ka hrilh ngam lo che u a, an lo hrilh tho che u a ni maw?” te a ti mai mai.

Dar 6am velah chuan Kolasib lamah exam turin min hruai thla leh ta a, exam chhunzawm chu kan duh lo a, kei phei chu ka kal dawn lo ka ti a, ka tang nasain ka tap nasa hle. Nimahsela, Pa pakhat (tun thlengin tu nge tih ka hre lo) hian, “Tunah exam lo ringawt ula in tan awmzia a awm lo e, hetah awm pawh ni ula i pa hi in kokir thei dawn chuang lo a, zu exam phawt mai rawh u, tlaiah in lo chho leh dawn nia” a ti a. Duhthlan tur dang awm chuang hek lo le, kan kal ta poh a.

Kolasib kan thlen leh chuan a tlai tawh hle, chaw pawh ei lo-in kan insiam sawk sawk a, exam tur chuan kan chhuak leh nghal a, darkar chanve zetin kan tlai na-a exam buaipuitute chuan min hrethiam takin luh min phalsak a, ka motor rui nen, tap nasa lu na nen, mu tha lo nen, ka luak chhuak chuan chhuah ka dil a, ka chhuak chu Brother Jose (Khatih laia St Johns H/S Headmaster) chuan min zui chhuakin a office-ah min hruai a, damdawi a laktir a, chu bakah ka paper leh ka thil zawng zawng chu a han lakthlaktir a, exam hall-ah pawh lut tawh loin a office-ah chuan min chhunzawm tir a, a fel ka va ti tak em ve aw.

Ka zo ka chhuah chuan thiante chuan an lo zo vek tawh a, pawnah chuan an lo ding vek a, ka zak ngawt mai, zah hleih theih ni bawk si lo. Sawi tur hre lo hian an lo ding ngawi nghiai hlawm a, kei pawn sawi tur ka hre lo, ka kal phei a, an bul ka thleng a, ka kal leh ta ringawt a, anni pawh chuan min zui ta vek a, tichuan kan kal ta zel a, Venglai peng kan thlen chuan min hruaitu motor nen kan intawk ta a, thiante nen chuan kan inthen ta a ni. Min lainat taka min zuitute kha vawiin thleng hian mitthla-ah an cham reng thin.

Diakkawnah Major Thanhranga te in-a chaw kan ei zawh chuan Aizawl lam kan pan leh ta a, tlai lam dar 3 velah Durtlang road, Bawngkawn kan thleng a, chiang em emin Chaltlang thlanmual chu a lang thei a, ka Pa chu an lo vui mek a, kan ding a, Bawngkawn atang chuan ka pa an vui lai chu kan lo thlir liam ta ringawt a.

Ka Pa kha mi hlim thei, kawm nuam, rualpawl thiam tak mai a ni thin, a zaidam a, awka vin a hmang khat hle. A thawhpui leh thiante chanchin a tha lo zawngin a sawi ngai lo. Keini ho hi ka nu ho hian rawl ring tak vek kan ni a, kan hmeichhe rual deuh bawk nen, han inbakkaih hluk hluk chang kan nei thin, chung hunah pawh chuan, “Vin vak vak te, ring tak taka tawng thinte hi a mawi lo ania, sim rawh u” tiin a sawi fo. Min dampui reng tura ka duh vei nen khan aw....

Pathian thu sawi a thiam hle, ka ngaithla kham thin lo, Pathian hmangaihna a hre chiangin Amahah a innghat hneh hle niin ka hria. Vawi khat chu naupangte ka nih laiin mi hla sak pakhat ka hre sual a, ka sa ve a, “Chhandam ka ni tiin uang mai suh..” tih hian ka sa lauh lauh a (Muang mai suh… tih tur a ni a..) Ka pa chuan rang lutukin, “Chutiang hla duk dak lo tak a nih chu, Chhandam kan nihte chu uanpui tur kan ni zawk alawm, sak fo chi pawh a nih loh chu…” a ti a, a hla thu chu a hnu-ah a dik ka hre leh chauh.

“Pathian hmangaihtu amaha ruat anga a kohvate tan chuan, an thatna turin engkimin a thawhsak hlawm thin tih kan hria” (Rom 8:28) tih thu hi lusun chhungte leh manganna, vanduaina tawkte kan hnemna thu a ni fo thin, nimahsela a tuartu dinhmuna han din chuan he thu hian min thlamuan zo lo fo.

He vanduaina kan tawh lai ngei pawha ka rilru-a awm chu he thu hi a ni, Mahse kan thatna tur a nih ngaihna ka hre lo.

Tihian ka ngaihtuah ta a, Engkim kan tawh apiang atang hian Pathian chuan kan tana tha turin rem a ruat zawk thin tih hi. Ka Pa thih kha kan thatna tura a remruat a ni ngawt lo a, nimahsela kha thihna kawrruam, lungngaihna kan tawh mek lai khan kan tana tha tur kawng min lo ruatsak zawk a lo ni.

Ka lungngaih mittui tla mah se
Ka tan a tuar na zawk
Ka pumin ka inpe ange
Chu chauh chu ka theih tawk

(vawiin hi ka pa Major Thangseia thih champha a ni a, awmna hmun a hla bawk nen, apualin tun tum chu ka han ziak a ni...)